حافظه کاری
(نویسنده : مهشادچراغی کارشناس روانشناسی، تراپیست کودکان)
- یک سیستم شناختی با ظرفیت محدود است که وظیفهٔ نگه‌داری موقت اطلاعات موجود را جهت پردازش بر عهده دارد.
حافظه کاری برای استدلال و هدایت تصمیم‌گیری و رفتار مهم است.
حافظه کاری اغلب به صورت مترادف با حافظه کوتاه مدت در نظر گرفته میشود، اما برخی نظریه پردازان این دو نوع حافظه را از یکدیگر متمایز می‌دانند و معتقدند که حافظه کاری اجازه دستکاری اطلاعات ذخیره شده را میدهد، در حالی که حافظه کوتاه مدت تنها به ذخیره‌سازی کوتاه‌مدت اطلاعات اشاره میکند
حافظه فعال کلامی – شنیداری
هنگامی که کودک با توجه به دستورالعملهای کلامی، گام به گام تکالیف خود را انجام میدهد، در واقع از مهارت حافظه کلامی – شنیداری خود استفاده میکند. اگر این توانایی درکی ضعیف باشد، احتمالاً آن فرد در پیروی از دستورالعملهای شفاهی با مشکل روبرو خواهد شد.
حافظه فعال فضایی – بصری
این توانایی به فرد امکان میدهد تا با به خاطر سپردن و به یاد آوردن شکل، تصویر یا الگوی یک موضوع، اقدام به حل مسئله و یا تکمیل تکالیف کند. یادگیری با توجه به تصاویر و اشکال و الگوهای تصویری با استفاده از مهارت حافظه فعال فضایی – بصری انجام میشود.
*علائم آسیب حافظه کاری* :
کودک فقط مى تواند مواردى که در اول یا اخر فعالیت به آنها گفته شده است را به خاطر بیاورد.
کودک با حافظه فعال آسیب دیده در انجام فعالیت های چند مرحله اى مشکل دارد.
در حین انجام کار،آنچه را باید انجام دهند، فراموش مى کند.مثلاً از کودک مى خواهید در تمامى سوالاتى که مى پرسید فقط نام خوراکى ها را تکرار کند ، اما کودک بعد از چند سؤال فراموش مى کند، و شما مجبور به یادآورى تکلیف هستید.
چون کودک نمى تواند دستور را در ذهن نگه دارد حواس پرت شناخته مى شود و مدام نیاز به یادآورى اطرافیان دارد.
کودک در بازگویی مراحل داستان دچار مشکل است.
به خاطر آوردن مراحل حل مسائل ریاضى براى کودک دشوار است
بهبود مهارتهای حافظه فعال
۱ – تا جایی که میتوانید دستورها را ساده کنید. به احتمال زیاد کودک شما بهتر مى تواند، دستورالعمل های کوتاه، ساده، و واضح را به خاطر بسپارند.
۲ – از نشانه هاى دیداری استفاده کنید:مثل نقشه ها،عکس ها و تصاویر رنگارنگ از توالی رویدادها.این امر به افزایش حافظه ی کاری کمک مى کند.
مثلاً از مراحل انجام کارهاى قبل از مدرسه رفتن عکس بگیرید.
۳ – از کودک بخواهید درخواست کمک از دیگران داشته باشد.
مثلاً کمک خواستن از معلم برای تکرار دستور.
۴ – تمرین مهارتهای حافظه کلامی، با دوباره خوانی یک آهنگ بر اساس آهنگ و ریتمی که
مى شنود.
۵-از فرزندتان بخواهید تا برای شما درس بدهد.
توانایی توضیح چگونگی انجام چیزی به درک حسی مطلب کمک میکند و ذهن را از آن مطلب پر می کند. این روش به آنها کمک می کند تا همان لحظه شروع کنند با مطالب و اطلاعات ور بروند و کار کنند
🌈 نمونه تمرینات تقویت حافظه فعال
۱. فرد با دقت به کلمات گفته شده گوش بده و کلمه بدون نقطه رو انتخاب کرده و بگه
آدم.دندان.سیب.مداد
۲. تعدادی کلمه برای فرد ارائه بشه؛سپس حرف اول هر کلمه رو حذف کنه و ترکیب جدید رو بگه
سيب
انار
تنور
۳. تعدادی کلمه به فرد ارائه بشه؛سپس ازش خواسته بشه حرف یا هجايی ک شما مدنظرتونه رو حذف کنه و ترکیب جدید رو بگه
مقوا:با حذف /و/ چی ميمونه؟ مقا
شکلات:با حذف /لات/ چی ميمونه؟ شک
۴. ارائه یکسری کلمه به فرد و سوال درمورد اينکه کلامها متضاد هم بودند؟!
سیب.شب.انگور.روز.نارنگی
۵. تمرین قبلی،با این تفاوت ک کلمات مترادف رو بگه
خانه.کتاب.معلم.دفتر.آموزگار
۶. تمرینات حافظه توالی شنیداری بصورت مستقیم و معکوس
خوبه ک به سه صورت باشه:کلمه،عدد،ترکیب کلمه و عدد
۷. ارائه تعدادی جمله به فرد و درخواست از اون برای گفتن آخرین کلمه هر جمله
مامان از بازار آمد:آمد
در مرحله اول فقط یک جمله،در مراحل بعدی،چند جمله و گفتن متوالی آخرین کلمه
۸. سوالات ساده ای از فرد ميپرسيم و ازش میخوایم ک بصورت برعکس و سریع پاسخ بده
